Kringloop bouwmaterialen

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Kringloop bouwmaterialen, ook wel circulaire bouwmaterialen genoemd, zijn materialen die ontworpen zijn om na hun levensduur opnieuw te worden gebruikt, hergebruikt, gerecycled of omgezet in andere waardevolle producten, met als doel afval te minimaliseren en grondstoffen te behouden.

Omschrijving

Kringloop bouwmaterialen passen binnen het bredere concept van een circulaire economie, waarin gestreefd wordt naar een gesloten kringloop van grondstoffen en producten. Dit staat tegenover de traditionele lineaire economie van 'nemen-maken-weggooien'. Door te werken met circulaire bouwmaterialen wordt de uitputting van natuurlijke hulpbronnen beperkt en de impact op het milieu gereduceerd. Het doel is om afval in de bouw tot nul te reduceren door materialen zo lang mogelijk in omloop te houden en hun waarde te behouden. Dit kan door middel van hergebruik van complete elementen of materialen, of door recycling waarbij materialen worden omgevormd tot nieuwe producten. Bij circulair bouwen wordt al in de ontwerpfase rekening gehouden met de hergebruikmogelijkheden aan het einde van de levensduur van een gebouw (Design for Disassembly - DfD).

Toepassingen en voorbeelden

Circulaire bouwmaterialen kunnen diverse vormen aannemen. Dit omvat gerecyclede materialen zoals beton, staal, glas, kunststof en hout. Ook biobased materialen, afkomstig van hernieuwbare bronnen zoals hout, bamboe en natuurlijke vezels, vallen hieronder. Daarnaast kunnen herbruikbare componenten, zoals kozijnen, deuren, radiatoren en complete bouwdelen, opnieuw worden ingezet, al dan niet na bewerking. Modulaire systemen, ontworpen voor eenvoudige assemblage en demontage, faciliteren eveneens hergebruik. Urban Mining, het winnen van waardevolle grondstoffen uit stedelijk afval en sloopmaterialen, is een belangrijk aspect van het verkrijgen van circulaire bouwmaterialen.

Circulair bouwen en de 'R-ladder'

Circulair bouwen is een belangrijk onderdeel van de transitie naar een circulaire economie. Hierbij wordt vaak gesproken over de R-ladder, die verschillende strategieën voor circulariteit rangschikt op basis van hun impact. Hoger op de ladder staan strategieën die de waarde van materialen beter behouden, zoals 'Reduce' (minder materiaal gebruiken), 'Reuse' (producten hergebruiken voor hetzelfde doel), en 'Repair' (repareren). Lager op de ladder, maar nog steeds onderdeel van circulariteit, staan 'Recycle' (materialen verwerken tot nieuwe grondstoffen) en 'Recover' (energieterugwinning uit afval). Het streven is om materialen zo hoog mogelijk op deze ladder te houden.

Vergelijkbare termen

Circulaire economie

Gebruikte bronnen: